Izabela Łapińska
Skóra

wystawa
od 2 września do 31 października 2024, Muzeum Miejskie w Żorach

Wystawie towarzyszy publikacja, Izabela Łapińska SKÓRA / SKIN, Wydawnictwo PWSFTvT Łódź 2023 .

Cykl fotografii „Skóra” dotyka pojęcia tkanki, materii żywej bądź martwej, charakteryzującej się osobliwą budową i formą egzystencji. Szczególnie interesujące wydają się wynaturzenia o charakterze formalnym i biologicznym. Proces zmian zachodzących w strukturze tkanki. Projekt ma na celu wnikliwą fotograficzną obserwację i utrwalenie zjawisk naturalnych, choć często bezwiednych, niedostrzeganych, a czasem nawet świadomie pomijanych. Projekt „Skóra” dotyka aktualnego zagadnienia wykluczenia z debaty publicznej prawdy o przemijaniu, destrukcji i degradacji ciała. Skóra nie lubi czasu, który wysusza i marszczy. Ryje ją głęboko, szorstko zapisując doświadczanie życia, uczucia, myśli, zdarzenia. Zraniona wydziela ciepłą i lepką czerwień istnienia.

„Merystem” koncentruje się na roślinie, jej anatomii, kształcie, strukturze. Twórcza tkanka – merystem, tkanka roślin staje się obiektem artystycznej penetracji. Funkcję narzędzia wnikającego, igły penetracyjnej, przejmuje obiektyw aparatu. Zwykły burak w studio fotograficznym wchodzi w rolę modela – celebryty. Za pomocą światła, kompozycji i kadru zmienia się w przedmiot uwodzący fakturą i kolorem. Kwiat, w zależności od czasu martwej egzystencji i ujęcia w ramie obrazu, przybiera antropomorficzne formy. Merystem ukazuje bogactwo istniejących zjawisk. Etiologię tkanki.

„Biopsja” pobiera tkankę żywą, ujawniając podobieństwa i odmienności. Zakomponowane w przestrzeni kadru ciało podlega długotrwałemu procesowi percepcji, medycznej obserwacji – bezigłowemu badaniu no touch. Skóra haptycznie rani patrzącego. Fotografia przejawia silne inklinacje w kierunkach skrajnych, od ciał idealnych, z drobnym pęknięciem, do ciał bolesnych i mięsnych. Banalizacja widoku nagiego erotycznego ciała, „szykownego porno”, jawi się w silnej opozycji do obnażania zwyczajnego ciała, wywołującego dyskomfort i poczucie niezasadnego wstydu. Gabinet osobliwości.

„Autopsja” w ciszy widzi na własne oczy. Uwiarygodnia fotografią intymną sekcję zwłok. Tkanka martwa, pozbawiona oznak życia, nadal zachowuje pozory bytu materialnego. Kształty, odciski, zimne cielesne formy nieutracone w procesie samodestrukcji i rozkładu. Anatomia śmierci. Corpus Mortuus. Niepokojąco puste ciało.

Fotografia nauczyła mnie zachwytu nad oczywistością. Poznaję kształty, struktury, dotykam zjawisk, do których bez aparatu fotograficznego nie miałabym odwagi fizycznie się zbliżyć. Obiektyw jest moim kluczem do pozamykanych strachem drzwi. Nie muszę ich wyważać, same bezszelestnie otwierają się jak brama do czarodziejskiego ogrodu. A poznając jego tajemnice, poznaję również siebie, bez wyuczonego lęku.

Gdyby nie fotografia, z pewnością nigdy nie spędziłabym grudniowego ciemnego poranka w zakładzie patomorfologii. Zdjęcia, które wtedy zrobiłam, przez miesiące „leżały” w aparacie fotograficznym. Nie miałam w sobie siły, by „przerzucić” je do komputera, by znów to martwe ciało zobaczyć. Później, gdy już mogłam to zrobić, praca nad odbitkami była dla mnie dość trudnym wspomnieniem. Szczególnie moment, którego wtedy nie byłam w stanie sfotografować, krew wylewająca się z oczu na biały całun zakrywający twarz – jak chusta Weroniki. Znamienne, bo świętej Weroniki, patronki fotografów. Dziś, gdy patrzę na zdjęcia wykonane wówczas w zupełnej ciszy, chłodzie i mroku, widzę piękno ciała niczym z obrazów namalowanych przez dawnych mistrzów. Nie widzę już martwej Ewy.

Na fotografie należy umiejętnie patrzeć i długo o nich myśleć, nie jest to jednak możliwe bez zrozumienia medium. Czym dłużej fotografuję, tym więcej odkrywam znaczeń. Tym bardziej zachwyca mnie i jednocześnie przeraża wpływ fotografii na współczesną kulturę i system ludzkich zachowań. Niewinne oko nie istnieje, oko wybiera, odrzuca, wyróżnia, objaśnia, a nawet ocenia. Fotografia przez implikacje etyczne wchodzi do kategorii wartościującej, dlatego, w moim przekonaniu, tak ważna jest świadomość medium i odpowiedzialność. Fotografia posiada silny związek z rzeczywistością, a demaskując ją, potrafi widza mocno zawstydzić. Szczególnie wtedy, gdy dotyka nagiej skóry.

Książka „Skóra” znajduje się m.in. w :

- księgozbiorze biblioteki Metropilitan Museum of Art MET w Nowym Jorku Stany Zjednoczone

- artystycznej bazie galerii Fraenkel w San Francisco Stany Zjednoczone

- artystycznej bazie galerii Yosii Milo w Nowym Jorku Stany Zjednoczone

- artystycznej bazie Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki

- księgozbiorze biblioteki Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK

Nagrody;

1. Nagroda Srebrna - Silver Winner w konkursie TIFA Tokyo International Foto Awards w kategorii Book –Fine Art

2. Nagroda Srebrna - Silver Winner w konkursie BIFA Budapest International Foto Awards w kategorii Book – People

3. Oficjal Selection – finalista – dwie nominacje do nagrody książki „Skóra” w konkursie The International Photography Awards, Los Angeles, USA w kategorii Professional Book Monograph i Professional Book Nature

4. Nagroda Srebrna – Silver Winner w konkursie PX3 Prix De a Photographie Paris w kategorii Book Monograph – Professional

5. Łódzkie Eureka 2023 w kategorii Sztuka za Projekt fotograficzny i monografię "Skóra"

6. Finalista w konkursie 15th Annual International Book Awards IBA Los Angeles USA, w kategorii Best Interior Design.

Książka była wystawiana podczas ostatniego Paris Photo Week, Tygodnia Fotografii w Paryżu – w ramach Paris Photo Prize, winners Exhibition, wystawy zwycięzców konkursu PX3 Paris Photography Prize, Galerie 24b Paryż, Francja.

Wkrótce kiążka znajdzie się - TRIENÁLE UMENIA KNIHY MARTIN 2024 / ARTIST'S BOOK TRIENNIAL MARTIN 2024, Międzynarodowe Triennale Książki Artystycznej w Martinie,  książka została zaproszona jako jedna z 20 polskich książek i będzie prezentowana podczas 4 wystaw w ciągu 2 kolejnych lat w Czechach, Słowacji, Polsce i na Węgrzech.
 

Izabela Łapińska

Polska artystka fotograf i filmoznawca. Profesor sztuki, doktorat i habilitacja w dziedzinie sztuki filmowej, w zakresie fotografii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Jest absolwentką fotografii w PWSFTviT w Łodzi. Ukończyła również studia na Uniwersytecie Łódzkim na kierunku kulturoznawstwo, specjalizacja filmoznawstwo.

W dorobku posiada kilkadziesiąt wystaw fotograficznych, krajowych i zagranicznych, oraz liczne publikacje w periodykach, m.in. francuskich, belgijskich, rosyjskich, czeskich, greckich. Prace artystki publikowane były m.in. w belgijskim wydawnictwie „Objectif”, we francuskiej edycji „Photo”, w magazynie „Pozytyw”, „Camera Obscura”, „Format” i „Akademia”.

Fotografie w zbiorach prywatnych: Francja, Austria, Luksemburg, Belgia, Niemcy, Australia, Argentyna. Artystka łódzkiej Grupy ZeroPlus.

Brała udział w projektach międzynarodowych i konferencjach naukowych, których tematyka bliska była zagadnieniom ciała w kulturze. Obok twórczości fotograficznej, zajmuje się pisaniem teksów – opublikowane dotyczyły fotografii, filmu i reklamy, z naciskiem na tematy oscylujące wokół erotyki, brzydoty ciała, nadużyć i wykluczenia w sztuce. Wykłada w Łódzkiej Szkole Filmowej.